Negatieve stroomprijzen per uur: bijna drievoudige toename in de komende 3 jaar
De afgelopen jaren hebben we een significante toename gezien in de opwekking van wind- en zonne-energie. Deze groei heeft geleid tot frequente negatieve stroomprijzen, vooral tijdens piekuren van duurzame energieopwekking. Wanneer de productie van hernieuwbare energie de vraag overtreft en er onvoldoende exportmogelijkheden zijn, dalen de marktstroomprijzen tot onder nul.
Groei van negatieve stroomprijzen in 2023
Het jaar 2023 kende maar liefst 315 negatieve prijsuren op de day-ahead markt en 1.705 uur op de onbalansmarkt. In januari 2024 zijn er al 13 negatieve uren op de day-ahead markt en 123 op de onbalansmarkt geregistreerd. Deze cijfers illustreren de groeiende impact van duurzame energie op de elektriciteitsmarkt.
Jaaroverzicht 2023: negatieve stroomprijzen
2023 markeerde nieuwe dieptepunten in stroomprijzen, met prijzen variërend van – €1.449 tot €1.852 per MWh op de onbalansmarkt. De week van 27 oktober tot 2 november kende de meeste fluctuaties door sterke windvariaties. Interessant genoeg waren juli en augustus minder volatiel door bewolking en regenval, wat resulteerde in minder negatieve prijsuren.
Europese trends en recordprijzen
Op Pinksterzondag in mei 2023 werd een historisch dieptepunt bereikt, met negatieve prijzen door heel Noordwest-Europa, behalve in Engeland. Het voorjaar is traditioneel de periode met de meeste negatieve prijzen vanwege de combinatie van zon- en windenergie. De data laten zien dat negatieve prijzen steeds vaker voorkomen, zelfs tijdens avonduren.
Hernieuwbare energie in Nederland: 2023
In 2023 produceerde Nederland 13% meer hernieuwbare energie. Zonnepanelen leverden de meeste duurzame stroom, gevolgd door windenergie, vooral offshore. Dit resulteerde in een significante verandering in de energiemix:
- Conventioneel: 50%
- Zon-pv: 17,6%
- Wind-op-land: 15,1%
- Wind-op-zee: 9,9%
- Biomassa: 7,3%
- Waterkracht: 0,1%
Vooruitblik: negatieve prijzen 2024-2026
De verwachting is dat het aantal negatieve uren verder zal toenemen door de groei van duurzame energie en hogere elektriciteitsvraag door elektrificatie. Tegen 2026 kunnen negatieve uren verdrie- tot vervijfvoudigen ten opzichte van 2023, vooral tijdens piekuren van zonne- en windenergie.
Oplossingen voor negatieve prijzen
Hoewel kleinverbruikers voorlopig profiteren van de salderingsregeling, moeten ondernemers met een grootverbruikaansluiting betalen bij negatieve stroomprijzen. Om slim om te gaan met overaanbod zijn er verschillende oplossingen:
- Direct verbruik of conversie: Gebruik de opgewekte stroom direct of converteer het naar een andere energiedrager.
- Slim delen: Deel de opgewekte stroom met andere bedrijven via bijvoorbeeld cable pooling.
- Energieopslag: Sla de opgewekte stroom tijdelijk op in een batterij.
Zonnepanelen uitschakelen: Gebruik een stuurbox om zonnepanelen tijdelijk uit te schakelen bij overschotten.
Conclusie: investeer in energieopslag
De toenemende volatiliteit van stroomprijzen door de groei van hernieuwbare energie vraagt om slimme oplossingen. Investeren in energieopslag, zoals batterijen, biedt een effectieve manier om de impact van negatieve stroomprijzen te minimaliseren. Deze technologie stelt bedrijven in staat om flexibeler om te gaan met energieopwekking en -verbruik, wat niet alleen kostenbesparend is, maar ook bijdraagt aan een stabielere en duurzamere energiemarkt.